Reglement

versie raad van bestuur 21 augustus 2024

De Ensors zijn de jaarlijkse prijzen voor majoritair-Vlaamse fictie, documentaire of animatie. Zij worden uitgereikt tijdens het slotweekend van Filmfestival Oostende.

Sinds 2018 worden de Ensors georganiseerd door VZW De Ensors.

vzw De Ensors  

Vzw De Ensors verkreeg via een licentieovereenkomst met Les Films du Bord de Mer vzw de rechten om De Ensors te organiseren. Naast een afvaardiging van 3 personen van Les Films du Bord de Mer, de organisator van Filmfestival Oostende, maken volgende audiovisuele organisaties deel uit van de VZW De Ensors:

De Ensor Academie

VZW De Ensors laat het grootste gedeelte van de Ensors toekennen door de Ensoracademie.  Iedereen, recentelijk actief binnen de Vlaamse audiovisuele sector, kan lid worden van deze Academie. Dat geldt ook voor de niet-artistieke medewerkers van Vlaamse productiehuizen. Zij moeten wel inschrijven met het mailadres van het bedrijf waarbij ze werken.  Ook vaste personeelsleden van filmfestivals die een subsidie krijgen van het VAF, kunnen lid worden. Zij schrijven op dezelfde manier in onder het mailadres van hun festival. Alle leden registreren zich en geven aan van welke van bovenstaande audiovisuele organisaties ze lid zijn.

Indien men geen lid is van deze organisaties, moet men geregistreerd zijn op imdb.com waaruit de actieve professionele medewerking aan een film of serie blijkt.

De raad van bestuur van de VZW De Ensors heeft de eindbeslissing of een kandidaat wel of niet aanvaard wordt in de Academie. Met ingang van 1 januari 2021 moet een lid minstens één maal in de drie jaar  stemmen; zo niet verliezen ze hun lidmaatschap. 

Vzw De Ensors werkt aan een uitgebalanceerd diversiteitsbeleid en onderschrijft alle inspanningen die gedaan worden, ongeacht geslacht, afkomst of functiebeperking, om dat doel te bereiken. Zelf ontwierp ze een ‘Charter diversiteitsbeleid en inclusie’.

Welke producties komen in aanmerking?

De Ensors gaan naar majoritair-Vlaamse fictie of documentaire. Voor animatie komen ook minoritaire co-producties in aanmerking op voorwaarde dat het om een volwaardige Vlaamse financiële inbreng gaat van minstens 15% van het totaal en er ook minstens 50% artistieke inbreng is in het geheel van design of/en storyboard of/en animatie.

In principe worden als majoritair Vlaams aanzien: de projecten die aan minstens twee van de drie volgende criteria voldoen:

  1. Het project is Vlaams omwille van de identiteit van de artistieke ploeg[1], met als sleutelfiguren de scenarist (in scenariofase) en de regisseur (in ontwikkelings- en productiefase), hierna gezamenlijk genoemd de ‘makers’. Voor animatie kan ook als Vlaams gelden: het geheel van design of/en storyboard of/en animatie (in ontwikkelings- en productiefase).
  2. Het project is Vlaams omwille van zijn inhoud[2].
  3. Het project is Vlaams omwille van de productiecontext, meer bepaald via de producent die initiatiefnemer van het project is of die het grootste aandeel in de financiering aanbrengt.

De Ensors willen maximaal de actualiteit volgen, maar ook voldoende tijd gunnen aan de Academieleden om producties te bekijken. Daarom geldt volgend kader:

  • De Academie neemt enkel films of series in aanmerking die hun officiële Belgische première kregen in het jaar voorafgaand aan Het Gala van De Ensors. 
  • Een film moet minstens één volledige speelweek (7 opeenvolgende dagen) voor het einde van de eerste stemronde op het programma gestaan hebben van een commerciële of art-house bioscoop – en dit gelijktijdig in minstens drie Belgische steden of beschikbaar geweest zijn op een betalend streamingplatform (Streamz, Netflix, Disney+, …).
  • Alle afleveringen van een serie moeten door de academieleden kunnen bekeken worden (lineair of op een platform) en de reeks moet al minimum voor de helft uitgezonden zijn (lineair of op een platform) één week vòòr het einde van de eerste stemronde.

Verder gelden deze specifieke criteria:

Fictieseries 

  1. Vlaamse televisiereeksen zijn producties in reeksvorm met een hoogwaardig artistiek gehalte, overwegend van Vlaamse origine en met een hoog potentieel bereik. 
    • Het ‘hoogwaardig artistiek gehalte’ hangt samen met, onder andere, de kwaliteit en de originaliteit van de serie.
    • Het ‘hoog potentieel bereik’ vertaalt zich in nationale en/of internationale waardering en/of publieksbereik. Dit houdt ook in dat de reeksen moeten vertoond worden in ‘open net’ of beschikbaar zijn op een betalend streamingplatform (Streamz, Netflix, Disney+,…). 
  2. Met fictie wordt bedoeld: een audiovisuele, voornamelijk live-actionreeks met hoofdzakelijk denkbeeldige personages en gebeurtenissen. Fictiereeksen moeten minimaal uit drie afleveringen en maximaal dertien afleveringen bestaan, met een minimale uitzendduur van 15’ per aflevering. Voor fictiereeksen voor kinderen of jeugd (tot 16 jaar) geldt enkel het minimum van drie afleveringen en een totaalduur van min. 30’. 
  3. Er is geen limiet op het aantal seizoenen.

Documentaires

We maken een onderscheid tussen documentairefilm (min. lengte 30’)  en documentaireserie (min. 2 of meer afleveringen met een minimale totaallengte van 75 minuten). Zij kunnen ook voor andere categorieën in aanmerking komen: beste montage, beste muziek,...

Om in aanmerking te komen voor een Ensor gelden de volgende criteria:

  • De productie is een auteursgedreven documentaire, vertrekkend vanuit de persoonlijke en subjectieve interpretatie, autonomie, kritiek of visie van de documentairefilmmaker die een toegevoegde waarde en perspectief biedt op fenomenen, gebeurtenissen of personages in de maatschappij. Deze producties onderscheiden zich van journalistieke reportages of non-fictie waarbij voornamelijk een objectieve weergave nagestreefd wordt met als belangrijkste doel te informeren. Het onderwerp moet belangrijker blijven dan de eventuele presentator.
  • Vermelding van de auteur(s) (de scenarist(en), regisseur(s) en, i.c. de componist(en)) van de documentaire productie is verplicht. 

Een documentaire komt enkel in aanmerking als hij gekoppeld is aan een officiële Belgische distributie in een door de Ensors vzw erkend exploitatiecircuit, of beschikbaar is op een betalend streamingplatform (Streamz, Netflix, Disney,…) of een officiële selectie kreeg voor een door de Ensors vzw erkend filmfestival, of in relevante door de Ensors erkende evenementen. Erkende evenementen kunnen die zijn, binnen een erkende culturele of museale omgeving, waarbij de documentairefilm als een volwaardig medium wordt vertoond.

Welke Ensors zijn er? 

Ensors gekozen door de Academie (21)

Over alle genres (7)

  • Muziek
  • Geluid - wordt toegekend aan het geluidsdepartement van een film of een serie, op basis van deze drie aspecten: geluidsopname op de set, geluidsafwerking in post en sound design. Het geluidsdepartement wordt vertegenwoordigd door de verantwoordelijke voor geluidsopnames op de set en de verantwoordelijke voor geluidsnabewerking ( geluidsmontage/sounddesign/geluidsmixage)
  • Make-up
  • Kostuum
  • Art direction
  • DOP
  • Montage

Film (4)

  • Scenario
  • Beste acteerprestatie
    • Hoofdrol
    • Ondersteunende rol (te bepalen door producent)
  • Regie

Series (4)

  • Scenario
  • Beste acteerprestatie
    • Hoofdrol
    • Ondersteunende rol (te bepalen door producent)
  • Regie

Best of the best (6)

  • Kortfilm (reglement Kortfilm 2023)
  • Jeugdfictie (zowel film als tv-serie)
  • Documentaire Film
  • Documentaire Serie
  • Animatie
  • Fictie-serie
  • Film

Prijzen gebaseerd op cijfers (2)

  • De Box Office Prijs
  • De Telenet Publieksprijs

Ensors gekozen door derden (5)

  • Door het Bestuur van de Ensors:
    • De Ensor voor internationale prestatie (Albert Bert Prijs) gaat naar een Vlaamse persoon, onderneming of organisatie die in het afgelopen jaar in het buitenland opviel door een bijzondere prestatie op audiovisueel vlak. Dat kan zowel een eerste internationale erkenning zijn als de bevestiging van een al langer lopende internationale carrière.
    • De Ensor voor belofte van het jaar is bestemd voor een beloftevol talent, uit alle geledingen van het vak, dat het bestuur van de Ensors aan de buitenwereld wil signaleren: een professional die bij het brede publiek nog niet doorgebroken is maar zich het afgelopen jaar manifesteerde als ‘one to watch’. Het bestuur kijkt, zoals in alle keuzes en beslissingen, daarbij ook actief naar diversiteit in alle betekenissen van het woord.
    • Beste Franstalige Belgische film (naar analogie met beste Vlaamse film op de Magrittes) 
    • Beste coproductie: gaat naar 
      • Een audiovisueel project dat inhoudelijk, visueel en auditief een internationale samenwerking van producenten uitstraalt, waarbij het duidelijk is dat elke partij zijn invloed heeft gehad. 
      • Een samenwerking die talent, cast en crew, skills en ervaring uit verschillende landen op een gelijk niveau zet en waarbij de invloed van de Vlaamse co-producent meer is dan een financiële bijdrage.
      • Een samenwerking die heeft geleid tot een bijzonder eindproduct dat de kijker kan beroeren
      • En waarbij de Vlaamse producent een minimum van 5% in de financiering bijdraagt.
  • Door Filmfestival Oostende: Lifetime Achievement 

Sommige Ensors worden tijdens de festivalweek van Filmfestival van Oostende bekendgemaakt, maar komen via beeldmateriaal ook aan bod op Het Gala van De Ensors.

Hoe verloopt de stemming? 

Als lid van de academie krijg je één stem. Je geeft de beroepscategorie aan waarin je wil stemmen in de 2e en beslissende ronde. Voor sommigen is dat eenduidig en evident,  maar anderen zullen een keuze moeten maken tussen bvb. regie of scenario of acteerprestatie. De logica is dan dat je de keuze maakt die op dat moment van je loopbaan meest relevant is. Eventueel kun je in een ander jaar je keuze aanpassen, naargelang van de ontwikkeling van je loopbaan. We gaan er evenwel van uit dat je de keuze fair maakt, in overeenstemming met de realiteit, en niet opportunistisch.

De projecten die in aanmerking komen voor een nominatie/Ensor kunnen ter beschikking gesteld worden op een screener-platform. Indien een film/serie/documentaire evenwel nog beschikbaar is in het reguliere circuit (bioscoop, antenne, …) wordt verwacht dat de leden-stemmers deze productie daar bekijken alvorens te stemmen, tenzij de producent toestaat dat hij op het platform kan bekeken worden. Indien er meer dan 20 verschillende titels zijn binnen een categorie, zal een jury een pre-selectie maken. Details over de procedure en modaliteiten vind je op onze website.

De stemming door de academie verloopt als volgt:

Eerste stemronde

Alle leden van de academie hebben drie stemmen per categorie. Dat leidt tot vijf genomineerden in de categorieën:

  • Muziek
  • Geluid
  • Make-up
  • Kostuum
  • Art direction

Per categorie worden de drie meest gekozen producties automatisch genomineerd.  Vervolgens wordt voor volgende categorieën bekeken hoe gestemd werd door de hieraan verbonden beroepscategorie(ën):

  • DOP
  • Montage
  • Scenario
  • Beste acteerprestatie hoofdrol 
  • Beste acteerprestatie ondersteunende rol
  • Regie
  • Jeugdfilm
  • Animatie
  • Fictieserie
  • Film

De drie genomineerden worden aangevuld met de twee meest gekozen producties in de beroepscategorie.


Tweede stemronde

Na de eerste nominatieronde worden deze namen publiek bekend gemaakt en stemmen de leden van de Academie opnieuw. 

De vakgroepen beslissen over de vakgebonden Ensors:

  • Beste Muziek > Vakgroep Componist

  • Beste Geluid > Vakgroep Sound Department

  • Beste Make-up > Vakgroep Make-up Artist

  • Beste Kostuum > Vakgroep Costumier

  • Beste Art Direction > Vakgroep Art-Director

  • Beste D.O.P. > Vakgroep D.O.P.

  • Beste Montage > Vakgroep Monteur 

  • Beste Film Scenario > Vakgroep Scenarist

  • Beste Acteerprestatie in Hoofdrol Film > Vakgroep Acteur

  • Beste Ondersteunende Rol Film > Vakgroep Acteur

  • Beste Regie Film > Vakgroep Regisseur

  • Beste Scenario Serie > Vakgroep Scenarist

  • Beste Acteerprestatie in Hoofdrol Serie > Vakgroep Acteur

  • Beste Ondersteunende Rol Serie > Vakgroep Acteur

  • Beste Regie Serie > Vakgroep Regisseur

De voltallige Academie beslist over de ‘best of the best’, nl.

  • Kortfilm
  • Jeugdfictie
  • Animatie
  • Documentaire Film
  • Documentaire Serie
  • Fictie-serie
  • Film

De genomineerde met de meeste stemmen is de winnaar. In geval van ex aequo gaat de prijs naar wie in de eerste ronde de meeste stemmen haalde. Is ook daar het aantal stemmen gelijk, dan krijgt elke ex aequo-winnaar een Ensor.

Je bent als lid van de Academie niet verplicht om op alles te stemmen. De deontologie van de Academie bepaalt evenwel dat niemand stemt op een onbekeken productie.

Door het lidmaatschap van de Academie verklaart ieder lid zich daarmee akkoord.

[1] Natuurlijke personen van elke nationaliteit kunnen behoren tot de Vlaamse cultuurgemeenschap. Bv. een Spanjaard die in Vlaanderen werkt, een Nederlander die filmschool heeft gelopen in Gent, een Britse regisseur die in Brugge woont, een Vlaamse production designer die leeft in Frankrijk, enz. Dit begrip dient dus ruim te worden geïnterpreteerd.

[2]  Het gaat hier om een verband met de Vlaamse cultuurgemeenschap via b.v. het onderwerp, het onderliggend literair of theaterwerk bij adaptaties, het erfgoed, de geschiedenis, de maatschappelijke relevantie, de politieke context, de kunst, enz.